Tabağını makineye koymalı. Onun kendi işlerini kendi
yapmasına izin verin.
Ödevlerini kendisi yapmalı. Sadece yol gösterin, destek
olun.
Ev işlerini paylaşın.
Parayla ilgili bilgiler verin, bununla şu kadar şu alınır
gibi.
Başkalarıyla konuşurken çocuğunuz hakkında güzel şeyler
söyleyin.
Güzel davranışlarını övün, tek başınıza olduğunuzda
yanlışlarını konuşun.
Bugünden itibaren benimle her konuştuğunda kibar ve saygılı
olmanı bekliyorum (Liste yap haftalık ters yaparsa birini çiz ve o hafta
kullanmasına izin verme)
İfade ettiği korku ve endişe duygularını aladığınızı ifade
edin, gerek yok acımayacak demeyin.
Çok öfkelendiğinizde ondaki sevgiyi görün.O bir çocuk ve
büyüyecek gidecek.
Sana birkez söylemem yeterli olmalı sizinle konuşurken “senden
duymak istediğim…….” Diye başlayın, olumlu cümleler kurun.
Hayır dediğinizde kararınızı önemli bir şey yoksa
değiştirmeyin.
Birisiyle bir konuda tartışıyorlarsa ikisinin konuşarak bir
çözüm bulmasını sağlayın.
Arkadaşları dışarıda bulacak. Evde disiplin, sevgi saygı
bulmalı.
Her şeyi üstlenmeyin.
-
Önemliyse mutlaka yapılacaktır.
-
Öncelikle ne yapmak istiyrsanız onu yapın.
-
Yardım isteyin.
-
Seveceğiniz bir şey yapın.
Konuşmalarda lider rolünü üstlenin.. Kesin kurallar
belirleyin. İlan ettiğiniz kuralları takip edin.
Davranışlarının sorumluluğunu verin.
Kurallar konup hatırlatılmalıdır. Çıkınca olacakları
açıklayın ve çıkarsa sorumlu tutun.
Sadece onlara yapmaları gerekenleri söyleyin.
DİNLEME, SEVGİ
ŞEFKAT İLE İLGİLİ
Çocuklarımızı mutlaka dinleyelim. Çözüm istemezse önermeyin.
Sadece dinleyin. Göz teması mutlaka kurun.
Ona küçük notlar yazın
-
Sni sonsuza dek seveceğim
-
Senden her zaman mutlu olacağım
-
Yaşadığım südece
-
Bebeğim olarak kalacaksın.
Her zaman iyi yönlerini görün.
ZAMAN VE
ÖNCELİKLERLE İLGİLİ MESAJLAR
Hergün zaman geçirin.
Kendi alışverişini kendi yapsın. Planları önceden danış.
Davranış polisi olmayın, bazen küçük şeyleri görmezden
gelin.
ANABABALIK YÖNTEMLERİ
- Lütfen + yapılacak şeyler
-
Lütfen + kalk ve giyin
-
Lütfen benimle daha sağlıklı konuş
-
Lütfen eve gelince ödevlerini yap.
- Çoktan seçme: Ya mısır yda süt
-
Sıralama: Hangisini önce yapmak istersin. Ödevinimi
yemeğinimi
-
Zaman seçimi: Ödevini şimdimi 8 demi başlamak istersin
- Bugünden itibaren yeni kuralımız şu: Sen okuldan gelince ödevlerini yapacaksın sonra istediğini yemeğe kadar yapabilirsin.
Tartışmalar da az konuş. Sadece
istediğini söyle. Son söz söyle uzaklaş.
Düşünmek: ne nezaman nasıl
yapılacak.
Söyleyin: İstediğini söyle kesin
konuş. Yerdeki giysilerinin 6. ya kadar toplanmasını istiyorum.
Uyarı: bir kere uyarın. Yemek 10
dakika sonra hazır giysilerini toplman gerekiyor.
Harekete geçin:
- Yemeğimi yiyeceğim, eşyalarını
toplayınca gelirsin
-
Sana sölememi yapmadığın için…….
-
Mutsuz olduğunuzu söyleyip dile getirin. Liste yapın.
-
Odanı ben toplayacağım sende bulaşık makinesını
yerleştireceksin.
ÇOCUĞUNUZLA İŞBİRLİĞİ YAPMAK.
-
Tutumların kontrolü
-
Lütfen çöpü dışarıya çıkar.
-
….tığında …. Yapabilirsin.
-
Sofrayı topladığında dışarıya çıkabilirsin.
- Suçluluk duygusu, mazeret, açıklama yok. En önemli görevimiz onları hayata hazırlamakatır.
- Gitmemiz gerekiyor. Çünkü ben öyle söylüyorum. Çünkü ben büyüğüm ve bu kararı vermek benim görevim.
KURAL 1- EBEVEYN
YEKTİDİR.
Kuralı koyun ve uygulayın. İki seçenek sunun. Ödevini
bitirdiğinde dışarıya çıkabilirsin.
KURAL 2- DÜŞÜNMEK
Kanarlarınızı düşünerek verin kuralları öyle koyun.
KURAL 3- SÖYLEDİĞİNİZİ KASTEDİN.
5 dakika sora gidiyoruz. 5 dakika sonra ayakkabılarını giy
gidiyoruz. 1 dakika sonra kolundan tutup yalınayak götürün.
KURAL 4-
BECERİLERİMİZİ KULLANIN
Evet veya hayır demeden önce düşünün. Mutlaka karara sadık
kalın.
Hayır dediğiniz bir şeyi evet yapacaksanız, farklı bir şey
yapın sonra geri gelin, marekte gitme olayı.
Gerektiğinde uzlaşma yapın. Ama yemek zamanı mutlaka evde
ol.
Açık ifadeler kullanın. Şu gürültüyü kes.
Açık cümleler kurun. Bulut yemek koymanı bekliyor. Durumu
ifade edin. TV yi 5 dakikamı 10 dakikamı seyretmek istersin. Sütmü portakal
suyumu? Saat 15.00 gidiyoruz. Saat şu anda 2,45 diyin mutlaka işe yarar.
YARDIMCI SORULAR
Bu konuda ne hissediyorsun
Sence…… bu konuda ne hissedecek
Neden olduğun bu durumdan memnun musun
Bu durumu farklı nasıl çözebilirsin.
Şimdi ne yapacaksın
Konuyu kağıda dökün çok işe yarar.
Yapmayı istemediği bir şey hakkında şarkı söyle. Gazeteden
olimpiyat birincisi oldu diye yazı okuyormuş gibi yap.
Olayları yaşamalarına izin verin. Yaşadıklarından da empati
kurun.
Bu sana acı veriyor olmalı
Eğer bu bana olsaydı çok utanırdım
Aman tanrım sanırım bu seni çok üzüyor.
İzinsiz bir şey yapınca “bununla ilgili kararımı sonra
bildireceğim” diye bilirsiniz bazen.
DAVRANIŞ BEYZBOLU
Zaman dilimi- Mayıs ayı
Kurallar
Başarısızlık durumunda uyulacak sonuç
1 2
3 oyun dışı
Problemlerinize konuşarak birlikte çözümler bulun.
Kendisininde yardımcı olmasına izin verin.
Yaptığı güzel davranışlarında ona güvenirlik belgesi verin.
Övgü, takdir ve yüreklendirme çok iyidir.
Bütün dünyası başına yıkıldığını sandığında
sığınabilecekleri emin, güvenli bir yerin ve onları koşulsuz ve sonsuz bir
duyguyla seven birilerinin varlığını bilmeye ihtiyaçları vardır.
-
Kenny kardeşini rahatsız etmeyi bırak
-
Melinda lütfen beni rahatsız etmeyi bırak, melinda
telefonum bitene kadar beklemek zorundasın
Doğrudan ve belirgin ifadeler
kullanın.
-
Nekadar az sözcük kullanırsanız, o kadar iyidir.
-
Jill, banyonun tamamiyle temizlenmesi gerekiyor. Bu
beklentiyi iletmenin en iyi yolu mesajınızı kararlı ve normal bir ses tonu ile
belirkektir.
Gerekiyorsa, sonuçlarınızı belirmeyin.
Çocuklarınızın sizi test edeceğini düşünüyorsanız ya da
çocuklar sürekli olarak sizin kurallarınıza uymamaya devam ediyorsa, ricanızı
ilettiğiniz anda uyulmaması durumunda uygulayacağınız sonuçları da belirtmeniz
gerekebilir. Bu bir tehdit değildir. Sadece sorumluluk yüklenmeye çalışıyor ve
kabul edilebilir bir davranışta bulunmaları için ihtiyaç duyacakları bilgiyi
onlara sunmuş oluyorsunuz.
-
Cadde üzerinde bisiklete binme lütfen. Eğer bunu
yaparsan, bugün bir daha bisikletine binemeyeceksin.
Hala sizi test etmeye kalkışabilir, ama bunu yaparsa,
davranışsal aşamaya geçin ve bisikleti kaldırın. Böyle birkaç durumla
karşılaşınca sizin sözlerinizi ciddiye almayı öğrenecek ve istediğinizi
yapacaktır. Ondan sonra artık sonucu belirtmenize gerek kalmayacaktır.
Etkili Sözel Mesaj Örnekleri (Kesin Sınırlar) Etkili Davranışsal Mesajlar ( Kesin
Sınırlar)
Oturma odasında cips yeme lütfen. Devam ediyorsa elinden cips alınır
Saat 9:00 a kadar evde ol. Zamanında
gelmiyorsa ‘Bu hafta 8.00 ı deneyeceğiz bunu
başarıyla götürürsen 9,00 tekrar deneyebiliriz’
Tv kapat lütfen yada ben kapatacağım Çocuğunuz kapatmazsa, tv kapatın.
DANSIN BAŞLAMADAN BİTMESİ
1- Kontrol
Etme Tekniği: Aşağıdakilerden birini söyleyerek sadece kontrol edin
Söylediğimi anladın mı?
İstediklerim açık mı?
Benim söylediklerimi duydun mu?
David, televizyonu kapatma ve ellerini yıkama zamanı geldi.
Ama davit ona boş boş baktı ve seyretmesine devam etti. Kontrol etmeye karar
verdi.Odaya gitti. David ve televizyon arasında durdu ve kararlı bir sesle
“Senden biraz önce ne yapmanı istedim?”
“Tv kapatmamı ve
ellerimi yıkamamı”
“Ozaman lütfen yap” dedi annesi david yaptı.
“Hilary gitmeden önce bu dağınıklığı toplaman gerekiyor”
“Tamam” ama hiç kıpırdamadı
“Hilary senden ne yapmanı istedim?”
“Toplayacağım” mesaj biraz daha netleştirildi.
“Bunları toplayana kadar gitmiyorsun”
SONA ERDİRME TEKNİĞİ
Tartışma devam ederse uygulanacak olan sonucu belirterek
etkileşimin sona erdirilmesi anlamındadır.
“Erin onlar benim yeni küpelerim mi?”
“Benim takılarımı kullanmadan önce benden izin alman
gerekmiyor mu?”
“Unuttum, takabilir miyim? Lütfen anne kıyafetime çok
yakıştı”
“Bugün değil.. Önce benden izin alırsan belki başka bir gün”
“Ama anne, şimdi soruyorum işte. Takamazmıyım lütfen bir
dahaki sefere de soracağım, söz veriyorum”
“Onları yerine koy Erin, tartışmamızı yaptık” anne mutfağa
gitti erin küpeleri yerine koydu.
Zackın babası “cumartesi günü dışarı çıkmadan önce garajın
temizlenmesini istiyorum” dedi
“Tamam sorun değil” cumartesi geç saatlere kadar garaja
ellenmemişti.
“Baba bu gece basket maçına giderken arabayı alabilir miyim?
“Garaj toplanana kadar alamazsın”
“Ama baba toplamak en azından iki saatimi alır. Yarın
yapamaz mıyım, lütfen”
“Eğer gitmek istiyorsan, bir an önce garajdaki işine
başlasan iyi olur” dedi babası
“Ama baba haksızlık ediyorsun”
“Bu konuşmayı bitirdik zack. Eer biraz daha konuşursan,
garajı yaptıktan sonra bile gidemeyebilirsin.”
İsteksizce garajı temizlemeye gitti.
SAKİNLEŞME TEKNİĞİ
(Her iki taraf
öfkeliyken) “Sanırım her ikimizin de biraz sakinleşmek için zamana
ihtiyacı var. Beni odanda (oturma odasında mutfakta) bekle, beş dakika sonra
konuşalım” deyin ve saati kurun.
(Çocuk öfkeliyken)
“Çok öfkeli gözüküyorsun. Sakinleşmek için birkaç dakika duralım. Saati
beş dakikaya kuracağım kendi odanda ya da oturma odasında sakinleşebilirsin.
Hangisini yapmak istersin”
(Anababa
öfkeliyse) “Şu anda çok öfkeliyim ve sakinleşmek için biraz zamana
ihtiyacım var bir süre odamda olacağım ve sakinleştiğimde konuşabiliriz.
Çocuğunuz size ne zaman yardımcı olsa işbirliği yapsa yada
bir katkıda bulunsa yüreklendirici mesajlar kullanmak için bir fırsat yakalamış
oluruz.
PROBLEM ÇÖZME
BECERİLERİNİ ÖĞRETME
Bu bölümde, karar verme ve problem çözme becerilerini
öğretmek için basit ve etkili dört tekniği öğreneceğiz.
“Benimle böyle konuştuğun zaman değil istersen soruyu tekrar
sormayı deneyebilirsin.”
Sınırlandırılmış
Seçenekleri Kullanmanın Kuralları
1- Sunduğunuz
seçenekleri iki yada üç taneyle sınırlandırın.
2- Onları
kesin olarak belirtin ve belirleyin.
3- Sınırlandırılmış
seçeneklerinizi sunduktan sonra, çocuğunuza “Ne yapmak istersin?” diye sorun
4- Seçeneğe
tamam dediği halde bunu uygulamazsa, kuralarınızı destekleyen mantıksal bir
sonuç uygulayın. Örneğin bir süre için patenlerini almanın zamanı gelmiş
demektir.
“Aaron istersen odana kendin gidersin ve on dakika orada
kalırsın yada ben seni yirmi dakikalığına götürebilirim.
“Bugün sandviç yiyoruz… kaşarlımı yoksa köftelimi istersin.”
“Artık yapman gereken şeyleri senden istediğimizde
hatırlatma ve tekrarlama yapmayacağız sana sadece bir kez söyleyeceğiz.
Tartışma yok. Vaazlar ve yüksek sesle konuşmalar yok. Eğer işbirliği yapmamayı
seçersen, yeni sonuçlar uygulayacağız. Mantıksal sonuçları ve mola yöntemini
açıkladılar.
Onları duymazdan geldiğinde kontrol sürecini uyguladılar.
Tekrarlama ve hatırlatma yapmadılar. Tartışmaya kalkıştığında sona erdirme
tekniğini kullandılar. Hala sınırları zorlamaya devam edip işbirliği yapmadığı
zamanlarda, mantıksal sonuçlar ya da mola yöntemini kullandılar.
“Hadi anne lütfeeeeeeeeeeen”
“Konuşmamız bitti, eğer bu konuyu birkez daha açarsan,
önümüzdeki 10 dakikayı odanda geçireceksin. Sen bilirsin”
“Ama anne, haksızlık ediyorsun, geçen hafta misafirlerimiz
varken gitmeme izin verdir”
”Saati kuruyorum10 dakika sonra görüşürüz”
”Saati kuruyorum10 dakika sonra görüşürüz”
Saygısız
davranışlar
Babası beğenmeyip burun kıvırdığı akşam yemeğinden sonra
tatlı yemesine izin vermemişti. “sen dünyadaki en zalim ve alçak babasın,
senden nefret ediyorum, senden gerçekten nefret ediyorum”
“Benimle bu şekilde konuşamazsın, ya benimle kibarca ve
normal ses tonuyla konuşursun ya da bundan sonraki on dakikayı odanda
geçirirsin. Hangisini yapmak istersin?
“Senden nefret ediyorum, sen en alçak babasın”
“On dakika sonra görüşürüz dedi babası ve saati kurdu!
Meydan okuyan
davranışlar
“Dışarıya çıkmadan önce ortalığı toplaman gerekiyor”
“Toplamayacağım”
“Ya sana söyleneni yaparsın ya da buna hazırlık yapmak için
odanda bir süre geçirirsin. Karar senin Hangisini yapmak istersin”
“İlk söylediğimdede duydun yapmayacağım”
“On dakika sonra görüşürüz O zaman bir fırsatın daha olacak!
Saati kurdu çocuğunu çağırdı
“Yine de yapmayacağım” dedi
“Tekrar saati kuruyorum” çocuk fikrini hızla değiştirdi
direnmesinin anlamı olmadığını anladı ve toplatı.
ERGENLİK DÖNEMİ
“Kerry, beklentilerim konusunda sana yeterince açık
sinyaller vermediğimi görüyorum, sanırım üzerinde kavga ettiğimiz bazı
kuralları değiştirmenin zamanı geldi”
“Ciddimisin”
“Elbette eminim bütün o bağırmalardan tartışmalardan ve öfke
dolu vaazlardan sıkıldım artık. Daha önceleri her zaman sana güvendim ve
sanırım artık daha fazla ayrıcalık ve sorumluluk almaya hazırsın. Ama bu
ayrıcalıkları devam ettirmek istiyorsan, sende evde yapman gerekenleri yapmak
zorundasın. İmdi bir liste çıkarıp neler yapacağımıza bakalım.”
“Şimdi evdeki görevlerinle ilgili konuşalım Bunun benim için
anlamı evdeki görevlerini düzenli olarak yapman, eve arkadaş getirme ve telefon
konuşmanı sınırlama konusunda benim kurallarıma uyman”
“Tabiî ki büyüdün ama her içeri girdiğimde ben o dağınıklığı
görüyorum bu banada başkalarına da haksızlık”
“Kapımı kapalı tutarsam”
“Bununla başadebilirim, ama kapını açık bırakırsan
temizlemek zorunda kalacaksın. Ayrıca orası o kadar dağınıkken arkadaşlarını
oraya alman beni çok rahatsız ediyor. Bu yüzden odanı temizlemedikçe hiçbir
arkadaşın gece bizde kalamayacak.”
“evet ama ya unutursam”
“O zaman her unuttuğunda üç gün süreyle bu ayrıcalığını kaybedersin
ve üç gün sonra tekrar deneriz. Düzenli olarak unutursan ozaman daha bu
ayrıcalığı almaya hazır olmadığını düşünürüz ve onu kaybedersin. Anlaştıkmı”
EV İŞLERİ KONUSUNU
NASIL HALLEDEBİLİRİZ
Belirgin sınırlar çocuklara evişleri yapma sorumluluğu kazandırmanın
anahtarıdır.
Evişleri, çocuklara sorumluluk kazandırma ve kendilerini
ailenin yararlı ve değerli bir üyesi olarak hissetmelerine yardımcı olma
konularında mükemmel sonuçlar veren yöntemlerdir.
Annesi yatağını yapıyor, sabahları odasını topluyor ve kirli
giysilerini alıyordu. Sorumluluğunu üstlenmesinin zamanı geldiğine karar
vermişti. Bir gece planını anlattı.
“mümkün değil, bunların hiçbirini ben yapmayacağım, onlar
senin görevin”
“Artık değil onları sana devrediyorum. Benim yeterince işim
var”
“Ben bu işleri yapmayacağım ve beni buna zorlayamazsın”
“Haklısın görevlerini yapıp yapmamak benim değil senin
sorunun onları yapmak için seni zorlamayacağım, ama yatağını toplamaz, odanı
temizlemez ve kirli giysilerini her gün çamaşır sepetine koymazsan, o işler
yapılana kadar televizyon seyretmek ve arkadaşlarınla oynamak yasak. Karar
senin.”
Patty çok büyük bir direnç gösterdi ilk iki hafta boyunca
annesinin talep ettiği işlerden hiçbiri için parmağını oynatmadı.
“Hiç umrumda değil, uzun süre böyle yaşayabilirim.”
“Sen bilirsin kızım”
Patty doğal bir sonuçla karşılaştı. Temiz giysisi
kalmamıştı.
“Temiz giyecek bir şeyim kalmadı.”
“Onları çamaşır sepetine koyduğunda yıkamaktan mutlu
olacağım”
Ertesi gün yapmadı ve oynamaya çıkıyordu
“Yatağını düzeltip odanı topladın mı”
“Hemen hemen”
“Bir bakalım, iyi bir başlangıç yaptın ama işini tamamlayana
kadar dışarıya çıkamazsın”
“Senden nefret ediyorum, böyle zalimce davranmaya
mecburmusun.” Odasını topladı annesinden izin aldı
“Çok güzel olmuş aferin”
“Chirs bahçe ile ilgilenilmeye cumartesi sabah başlanacak
(kesin sınırlar) istersen sabah ilk iş olarak, istersen de yemekten öne
yapabilirsin (sınırlandırılmış seçenekler) ama işler tamamlanana kadar hiçbir
arkadaşınla bir şey yapamayacak veya bir yere gidemeyeceksin (mantıksal sonuç).
“Tony evdeki işleri para versemde vermesemde yapmak
sorumluluğundasın ama seni yaptığın iyi işler için ödüllendirmek ve para
biriktirmeyi öğrenmen amacıyla bazı işleri yapman karşılığında sana harflık
vermeyi düşünüyorum. Kurallara uyumadığı taktirde tartışma yok.. Şimdi seninle
bir ev işi tablosu ve kurallara uyulmadığı zamanlarda uygulanacak kuralları
hazırlayalım”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder